Rodne kuće istaknutih Srba pretvorene u muzeje

Mnoge kuće u kojima su rođeni velikani srpske istorije pretvorene su u muzeje i institucije od kulturnog značaja. Srpski telegraf predstavlja neke od njih.

Mihajlo Pupin – Idvor

Kuća našeg velikog naučnika nalazi se u banatskom selu Idvor. Ona je deo muzejskog kompleksa “Pupin” i još čuva duh vremena u kojem je on rođen. Ona je klasičan primer banatske kuće iz druge polovine 19. veka. U potpunosti je restaurirana u prošloj deceniji, ali je autentična unutrašnjost sačuvana. Posetioci mogu da se upoznaju sa svakodnevnim okruženjem slavnog naučnika, da vide predmete kojima se koristio i sobe u kojima je boravio.

Bora Stanković – Vranje

Kuća Bore Stankovića je podignuta davne 1855. godine. Nalazi se u Baba Zlatinoj ulici u Vranju, koja je dobila ime po Borinoj babi, koja je i podigla kuću. Početkom 20. veka opština je otkupila kuću, rekonstruisala je i od tipično vranjskog domaćinstva napravila muzej-kuću. Dvorište krasi bašta sa starim dudom, kaldrmom, bunarom i letnjom kuhinjom. Gostinjska soba je najveća u kući, nameštena je poluorijentalno. Odmah pored nje je Zlatina soba, sa krevetom i razbojem. Ova kuća je danas Muzej Bore Stankovića.

Jovan Jovanović Zmaj – Sremska Kamenica

Nalazi se u ulici koja nosi njegovo ime u Sremskoj Kamenici. Izgrađena je u drugoj polovini 19. veka panonskim stilom. U njoj je pesnik umro. Danas je tu napravljen muzej. Svi eksponati raspoređeni su u pet soba tako da svako može da stekne sliku o pesnikovom životu. U jednoj od soba smešteni su predmeti koji dočaravaju njegov porodičan život, a u drugoj je radna soba. Ostale su posvećene Zmajevom javnom radu i stvaranju književnosti za decu i odrasle.

Stevan Mokranjac – Negotin

U maju 1934. godine pojavljuju se prvi podaci o kući u kojoj se rodio Mokranjac. Bila je to oronula kuća u centru Negotina. Restauracija je izvršena 1964. godine. Odlikuje se karakteristikama tradicionalne balkanske varoške kuće. Na zidovima se nalaze panoi na kojima je predstavljena kraća biografija kompozitora. Kroz izložena dokumenta i lične predmete može se pratiti život i stvaralaštvo Mokranjca od prvih dana do kraja života. Ispred kuće se nalazi bronzana skulptura Stevana Mokranjca, podignuta 1980. godine.

Vuk Karadžić – Tršić

Iako je Tršić stanica brojnih učenika na đačkim ekskurzijama, rodna kuća reformatora srpskog jezika je u kritičnom stanju. Vukova rodna kuća osmišljena je tako da jednim delom predstavlja okruženje tipičnog srpskog seljaka sa kraja 19. veka, a drugim delom pruža uvid u njegov život i rad. Kasnije je deo koji predstavlja Vukovo školovanje premešten u manastir Tronošu, dok je rodna kuća ostala da dočara duh vremena. Posetioci mogu da vide krevet, sto i posuđe kojima se služio slavni reformator, kao i gusle i ikone koje su ga okruživale tokom odrastanja. U dvorištu kuće smešteni su vajat, kačara i ambar, kao i koš i kukuruz.